In Drenthe kan niemand meer om de Vincent-gekte heen.
Een metershoog beeld van de kunstenaar staat aan de kop van de Vaart, in veel etalages zijn werken van hem te zien, aan de Brink zijn voornaam én in het Drents Museum start komende maandag een unieke expositie.
Vincent van Gogh is wereldberoemd. Maar niet veel mensen weten dat hij ook in Drenthe verbleef. Drie maanden lang, in het zuidoosten van de provincie. Van zijn Drentse periode in 1883 zijn vijf schilderijen, meerdere tekeningen en een serie prachtige brieven aan zijn broer Theo bewaard gebleven. Wij nemen je mee naar de plekken die hem inspireerden.
Komende maandag is het precies 140 jaar geleden dat schilderberoemdheid Vincent van Gogh enkele maanden in Drenthe verbleef. In de provincie wordt daar her en der uitvoerig bij stilgestaan. Zo ook in het Drents Museum, waar bezoekers vanaf maandag in zijn voetsporen kunnen treden.
Het was op 11 september 1883 dat kunstenaar Vincent van Gogh uit de trein in Hoogeveen stapte voor zijn verblijf van drie maanden in Drenthe. Nu, 140 jaar later, stappen bezoekers van het Drents Museum samen met Van Gogh in die trein.
“Hier reizen we met hem van Den Haag naar Drenthe”, laat conservator van het museum Annemiek Rens zien, terwijl ze langs de zwarte stoelen van het voertuig loopt.
Meekijken door de ogen van de kunstenaar
De eindbestemming is een ruimte met videobeelden, die bezoekers letterlijk onderdompelen in het Drenthe uit die tijd. “Zo kijken ze als het ware mee door de ogen van de kunstenaar”, legt Rens uit. “Hoe hij het landschap ontdekt en ervaart. En hoe hij hier kunstwerken maakte.”
Op de beelden zijn Drentse landschappen, een sterrennacht, zonsondergang en plaghutten te zien. “Daar was hij door gefascineerd”, weet de conservator.
Vanuit de trein loopt het publiek het ‘Drentse landschap’ in. In deze ruimte met lila, geel, groen en roodgekleurde muren hangen de werken van de Hollandse meester. “Deze kleuren beschrijft Van Gogh in zijn brieven naar zijn broer, Theo”, vertelt Rens.
‘Nog nooit eerder te zien geweest’
In die kleurrijke ruimtes zijn de komende maanden zestien werken te zien die Van Gogh maakte in Drenthe. En dat zijn creaties daar samen hangen, is volgens de museumdirecteur uniek. “Omdat het hier nog nooit eerder te zien is geweest. Vincent is weer terug waar hij begonnen is, toen hij in 1883 aan kwam. Dat die werken nu weer terug zijn op hun plek, is het meest uniek”, vindt Harry Tupan.
De Van Goghs komen van over de hele wereld. Van andere musea, maar ook uit privécollecties. Een behoorlijke logistieke klus, meent Tupan. “Het Drents Museum bezit natuurlijk twee schilderijen van Vincent van Gogh: de Turfschuit en de Onkruid verbrandende boer. Dan is het legitiem dat je de andere werken ook naar je toe haalt.”
Niet donker, maar veel kleur
Een van de werken uit de expositie is volgens de conservator wel heel bijzonder. Het is een schilderij van een Drents landschap met boerderij, en misschien wel een van de minst bekende werken uit Van Goghs Drentse periode. Het maakt deel uit van een privécollectie van iemand uit Canada en is veertig jaar lang niet getoond aan publiek. “Mensen denken vaak dat die tijd donker en depressief is, maar hier zie je juist veel kleur”, beschrijft Rens.
Vanaf 2015 dook Rens in het onderbelichte Drentse hoofdstuk uit het levensverhaal van Van Gogh. Acht jaar tijd aan uitvoerig onderzoek leerde haar dat die periode erg belangrijk is geweest voor de schilder.
“Die tijd wordt vaak als donker en depressief beschouwd. Soms wordt het zelfs helemaal overgeslagen”, weet ze. “Maar het is juist een periode die belangrijk is geweest voor zijn ontwikkeling. Als 30-jarige kunstenaar was hij op weg naar de meesterwerken die we allemaal goed kennen.”
Vanaf komende maandag 11 september tot en met 7 januari is de expositie te zien in het Drents Museum.
