Menu Sluiten

Omgekeerde protestvlag tijdens Indië-herdenking doet pijn bij veteranen. Ook voor deze oud-militair uit Assen is de omgekeerde protestvlag een emotioneel aanzicht

Op verschillende plekken in Drenthe wordt vandaag stilgestaan bij de slachtoffers van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting van Nederlands-Indië. Dat gebeurt onder meer in Oosterhesselen en Borger. Alleen in de gemeente Meppel worden de omgekeerde vlaggen weggehaald, in de meeste andere gemeenten blijven ze hangen.
© RTV Drenthe/Marjolein Lauret

Ook Coevorden wilde dat boeren de vlaggen weg zouden halen, maar dat is niet gebeurd.

Het aanzicht van de omgekeerde Nederlandse vlaggen is sommige veteranen een doorn in het oog. Voor boeren zijn de kleuren blauw-wit-rood, een signaal van nood. Inmiddels is de omgekeerde vlag het symbool geworden van de stikstofprotesten. Maar voor veteranen is de Nederlandse vlag een symbool van eenheid en trots.

Respect voor symbolen
“Wij hebben begrip dat boeren het nationale symbool gebruiken om de noodzaak van hun protest aan te geven. Aan de andere kant was het mooi geweest als zij ook hetzelfde begrip hadden getoond voor deze dag van herdenken. Voor veel mensen heeft de vlag een emotionele betekenis. Daarbij horen we respect te hebben voor de symbolen die bij zo’n dag horen, zoals het gebruik van de Nederlandse vlag.”

Van de Boer geeft een voorbeeld: “Je gaat staan als het volkslied wordt gepeeld tijdens een voetbalwedstrijd. Daar ga je niet doorheen fluiten. Dat doe je niet uit respect. Het zou fijn zijn geweest als de protestvlaggen voor vandaag waren weggehaald”, zegt voorzitter Henk van de Boer van de Stichting Drentse Veteranen. “Na vandaag kunnen ze prima weer opgehangen worden.”

Het Nederlands Veteraneninstituut (NLVi) houdt zich afzijdig van de boerenprotesten en verwijst naar het demonstratierecht. “We leven in een vrij land”, zegt een woordvoerder tegen NU.nl. De vlaggen mogen wat het NLVi betreft blijven hangen. Het Veteranen Platform en het Veteranenloket sluiten zich daarbij aan.

Gebruik vlag op deze manier doet pijn
Jaap Krikke uit Assen is tussen 1961 en 1962 uitgezonden geweest naar Nieuw-Guinea. Later in zijn leven was hij betrokken bij uitvaarten van Indiëgangers.

Ook voor Krikke is de omgekeerde protestvlag een emotioneel aanzicht: “De vlag betekent voor mij respect. Respect voor ons vaderland. Als oud-militair is dat waar we voor vochten tijdens de oorlog. Dat de vlag zo gebruikt wordt, is niet de bedoeling en dat doet pijn.”

Toch begrijpt de Asser veteraan, net als zijn maat Van de Boer, dat de boeren de vlag als protestsymbool inzetten. “Gelukkig heeft iedereen in Nederland het recht om te protesteren. Maar eigenlijk moeten de boeren dit niet op deze manier doen.”

Protestvlaggen blijven hangen
Sinds enkele weken hangen op veel plekken in Drenthe omgekeerde vlaggen als protest tegen de stikstofplannen van het kabinet. Dat gebeurt niet alleen bij mensen thuis, maar ook op gemeentelijke eigendommen, zoals lantaarnpalen.

Voor zover bekend moeten de omgekeerde vlaggen alleen in Meppel en Coevorden verwijderd worden. Meppel maakte dat vorige week al bekend na overleg met een lokale organisatie van boerenprotesten. De gemeente en die organisatie vonden de omgekeerde driekleur onverenigbaar met de herdenking. Overigens mogen in die gemeente de vlaggen vanaf 18 augustus terugkeren, maar dan alleen in Nijeveen. Dat terwijl Meppel eerder deze maand nog zei alle vlaggen weg te willen halen.

In Coevorden moesten vlaggen ook voor vandaag verwijderd zijn. Maar in tegenstelling tot Meppel, mogen vlaggen na de Indië-herdenking ook niet meer terugkeren. “De vlaggen mogen er niet hangen en wij hebben de boeren steeds gevraagd om ze voor de 15e te verwijderen.” Navraag leert dat dat niet gebeurd is.

Ook in Assen, de woonplaats van oud-militair Krikke, blijven de protestvlaggen hangen. Alleen voor de Johan Willem Frisokazerne is een vlag aan een lantaarnpaal teruggehangen met de rode kleur bovenaan.

Bekijk hier een reportage van RTV Drenthe over de oud-veteraan uit Assen.

Nederland heeft geen vlaggenwet
Vlaggendeskundige Marcel van Westerhoven vindt dat het ook “fatsoenlijk” zou zijn om vandaag geen omgekeerde vlaggen op te hangen. De Nederlandse vlag vertegenwoordigt zowel de Staat als het volk, legt Van Westerhoven uit. Dat is niet in alle landen zo: in bijvoorbeeld Duitsland is er een aparte staatsvlag (met een adelaar) en een civiele vlag (zonder adelaar). De omgekeerde Nederlandse vlag is volgens Van Westerhoven een uiting van protest tegen de Staat, “niet tegen de Nederlanders. Terwijl de herdenking van vandaag juist gaat om het volk. Als ik een boer of sympathisant was, zou ik daar uit respect rekening mee houden.”

Overigens is het omkeren van de vlag in Nederland niet verboden, aldus Van Westerhoven. “Nederland heeft geen vlaggenwet.” Zo’n wet stelt in sommige landen dat je een vlag maar op één wijze mag voeren of op geen enkele manier mag onteren. “In Nederland mag je ermee doen wat je wil: in de fik steken, door het slijk halen, omkeren. Het enige wat we er met elkaar over kunnen zeggen is: laten we op een fatsoenlijke manier met de vlag omgaan.”