Voor zo’n honderd Oekraïense vluchtelingen in de gemeente Assen zijn de taallessen niet geregeld. Het gaat om lessen voor volwassenen die graag Nederlands of Engels willen leren. Voor jongeren onder de achttien jaar is er geen probleem, want die kunnen naar school. Voor volwassenen ligt het anders.
Het gemeentehuis in Assen
© RTV Drenthe / Romy Posthumus
De Oekraïense vluchtelingen willen graag aan het werk en dat is lastig als je de taal niet spreekt, vertelt Harm Bootsman. Bootsman helpt Oekraïense vluchtelingen in Nederland. “Het probleem in Assen is dat er nog niks geregeld is. Nu krijgen een aantal vluchtelingen particuliere lessen via hun werkgevers. Maar niet iedereen werkt. Dus voor mensen die niet aan het werk zijn, is er niks. Zij willen wel graag de taal leren, om zo aan het werk te kunnen. Of dat nu Engels of Nederlands is. Dat maakt niet uit.”
Bootsman is wel een beetje klaar met het bestuur van de provinciehoofdstad. “De lessen hadden al begonnen moeten zijn. Waarom kan het in andere gemeentes wel? In Amsterdam hebben ze al taallessen sinds de tweede week van de oorlog. Elke werkdag krijgen de vluchtelingen vier uur les. Hoe kan het dan, dat het hier nog niet geregeld is?”, vraagt Bootsman zich af.
Potje met geld
Volgens Bootsman kan de gemeente de taallessen opstarten met een financieel potje van de overheid, namelijk de WEB-middelen. Daarnaast heeft Bootsman ook zelf ideeën aangedragen bij de gemeente. “Maar daar hoor ik niks van. Ik had leraren uit Oekraïne die graag les wilden geven. Maar daar heb ik niks meer over gehoord, dus die leraren heb ik nu ergens anders ondergebracht. Die gaan ook niet meer terug komen en geef ze eens ongelijk.”
Op dit moment helpt Bootsman Oekraïners aan het werk. “We hebben nu ook een deal met een boer waar tien mensen aan het werk zijn. Eén spreekt goed Engels, dus die is de tolk. Daar komen leuke resultaten uit. Als de vluchtelingen geen les krijgen, dan gaan ze sneller weer terug naar Oekraïne. Gebrek van de taal ligt hier meestal aan ten grondslag.”
Via twee sporen taalles
De gemeente Assen geeft aan dat ze zich op dit moment vooral richten op taallessen die vrijwilligers verzorgen. “We hebben gemerkt dat er best veel verloop in de opvang zit waardoor formele taaltrajecten al snel geen optie zijn. Door in te zetten op informele taalklassen zijn we heel flexibel. Sommige mensen werken en hebben overdag geen tijd. Vluchtelingen waarvan de kinderen op school zijn, hebben juist overdag tijd”, vertelt een woordvoerder van de gemeente.
Op dit moment geeft de gemeente via twee sporen taallessen. “Dat doen we via het Taalhuis. Dat wordt gerund door vrijwilligers. Daar zijn nog heel weinig aanvragen binnen gekomen, slechts drie. Daarnaast vinden wekelijkse taalklassen plaats op de opvanglocatie Eemland. Dit zijn klassen van ongeveer 20 personen. Dit wordt zeer waarschijnlijk uitgebreid. Op korte termijn starten ook taalklassen op de opvanglocatie Univé.”
‘Mooi dat Assenaren zich inzetten’
“De taalklassen zijn dus al begonnen en worden met name door vrijwilligers geregeld. En dat stimuleren we ook. We vinden het ontzettend mooi als Assenaren zich in willen zetten voor vluchtelingen. Er zijn nu een paar mensen met een onderwijs-achtergrond die deze vluchtelingen helpen onze taal te leren. Fantastisch om te zien”, vertelt een woordvoerder van de gemeente Assen.
De gemeente geeft ook aan dat ze op zoek is naar vrijwilligers die de lessen willen verzorgen. “Het zou mooi zijn als er nog een aantal vrijwilligers bij zouden komen om de taallessen te verzorgen. We zijn er van overtuigd dat er mensen zijn die dit wel zouden willen doen, maar nog niet weten dat ze het kunnen doen.”
Mensen die les willen geven kunnen terecht bij het Taalhuis en op de site van VIP! Assen. Mensen die de taallessen willen volgen kunnen terecht bij het Taalhuis of de opvanglocaties.
Taallessen
Het is voor gemeenten niet verplicht om taallessen te geven, maar veel gemeenten helpen wel bij het faciliteren van taallessen. Oekraïense vluchtelingen zijn niet inburgeringsplichtig, zolang zij een tijdelijk verblijfstatus hebben op basis van de Richtlijn tijdelijke bescherming.
De vluchtelingen komen daardoor in aanmerking voor het cursusaanbod van gemeenten dat wordt gefinancierd vanuit de WEB-middelen. Per gemeente kan het verschillen hoe dit geregeld is. Dit is afhankelijk van het aantal op te vangen vluchtelingen en het beschikbare budget. Ook zijn er tal van lokale initiatieven, bijvoorbeeld in bibliotheken, waar vluchtelingen terecht kunnen voor het leren van de Nederlandse taal.