Na het boek over de Ter Aardseweg ‘De Traotseweg’ in Assen, hebben Broer Roorda en Harrie van Biessum opnieuw de handen in een geslagen. In het boek ‘Van kleine luyden en hoge heren rondom de Cingel van Assen’ wordt de historie van de Oostersingel en de Stationsstraat in Assen uitgelicht.
Harrie van Biessum (l) en Broer Roorda (r) in 2018
Foto © Broer Roorda
Het begon allemaal bij de kapper, vertelt Broer Roorda. “Ik kwam regelmatig bij de kapper in de Stationsstraat totdat hij ging verhuizen naar de Oostersingel. Tijdens het knippen hadden we het over de geschiedenis van het pand. Hij wist wel een aantal zaken, maar was ook benieuwd naar de historie van het gebouw. Ik stelde voor omdat vrijblijvend uit te zoeken. En dat werd een heel verhaal.”
Bewoners en buren
De informatie werd meer en meer. “Op dat moment belde ik Harrie van Biessum. Ik had meer informatie nodig en hij is handig met de computer. Daarnaast haalde we de bewoners erbij, de buren en vorige eigenaren van huizen. Dan heb je zo weer een boek.” Maar een boek kost geld, dus gingen de heren opzoek naar sponsoren. Er werken op dit moment veel mensen in de Oostersingel. De sponsoren werden gevonden en ze konden aan de slag met het boek.
Het boek gaat niet alleen over de Oostersingel. “Na veel onderzoeken en puzzelen, hebben we besloten om ook de oude panden aan de Stationsstraat mee te nemen. Dat zijn de panden met de even nummers. Als de inwoners met de rug naar het Drents Museum staan, zijn dat de rechterhuizen. Die huizen hebben ook een aardige geschiedenis.”
1671
Waarbij de meeste onderzoekers en historici dachten dat Huize Oversingel de eerste woning was, bleek dat na onderzoek niet zo te zijn. “Dat huis is in 1778 gebouwd, maar wat bleek de eerste woning werd in 1671 gebouwd. Dat was de woning van de bode van een familie.” Deze woning stond recht tegenover de Kloosterstraat. Later is in dit gebied ook een school gekomen en bouwde de schoolmeester daar zijn eigen huis.
Naast mooie herinneringen zijn er ook tragische verhalen die zich afspelen in de huizen. Zo bleef een verhaal Roorda goed bijstaan: “Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de panden ook gebruikt door Duitse bezetters en verzetsstrijders. Ook Joodse mensen die daar wonen of werkten zijn opgehaald en op transport gezet. Een van die verhalen raakte mij. Die van de Stationsstraat 14. Daar woonde een Joods gezin. Een van die kinderen is in 1943 weggelopen en kwam niet meer terug. Een tijd later zijn de ouders en de twee andere kinderen opgehaald en op transsport gezet. Rond 1950 kwam mevrouw Karla Randwijk terug. Dat was de Joodse dochter die was weggelopen. Met een valse naam kwam ze verder en heeft ze de oorlog overleeft.”
Niet in de boekhandel
Het boek ‘Van kleine luyden en hoge heren rondom de Cingel van Assen’ is in zeer beperkte oplage, vanaf 9 juni, te koop in de boekhandel. Het boek is ook te bestellen via vanbiessum@solcon.nl of via 038-3761391. Kosten van het boek zijn 25 euro.