Op dinsdag 15 oktober 2024 organiseerde Theater De Nieuwe Kolk de eerste aflevering van ‘De derde dinsdag’ van het nieuwe seizoen.
Helikopterpiloot Dominique Schreinemachers was te gast. Zij gaf een boeiende lezing over haar ervaringen tijdens haar opleiding (“dat was enorm afzien”) en over haar meerdere uitzendingen naar conflictgebieden, zoals naar Afghanistan.
Wat is haar kijk op levensgevaarlijke situaties? Zou zij haar kinderen adviseren om het leger in te gaan?
Alle foto’s: © Cees van der Boom | Omroep Assen
Dominique betoogde dat het essentieel is dat je een heel goed team hebt. “Je moet superveel vertrouwen hebben in elkaar. We moeten goed getraind zijn want je moet – als het nodig is – wel een kogel opvangen.” Daarbij gaf ze aan dat je niet direct vrienden van elkaar hoeft te zijn maar wel dat je elkaar blindelings moet kunnen vertrouwen.
Hetzelfde geldt onder meer voor haar werk als mediator. In dat soort situaties heeft ze te maken met twee mensen die wel dezelfde taal spreken maar elkaar niet meer verstaan. “Vaak is er dan zo veel emotie dat ze elkaar niet eens meer horen.”
Toen ze met haar opleiding startte – feitje: “Van de 2.000 kandidaten worden er slechts 10 helikopterpiloot” – verwachtte ze dat haar opleiding bol zou staan van de ‘hard skills,’ zoals schieten, vechten, vliegen. Niets was minder waar; de ‘soft skills’ waren misschien nog veel en veel belangrijker.
“Door de lens van het verleden, zeg maar tot je zevende jaar, ontstaat jouw printplaat. Daardoor ‘zie’ je allerlei zaken vanuit dat perspectief. We zitten hier vanavond met heel veel mensen maar voor iedereen is dé waarheid anders dan zoals ik die beleef. Tijdens de opleiding ging het vooral over de ‘art of awareness.’ Hoe goed weet jij wat jij doet en wat anderen doen.”
Op haar missies vervoerde ze van alles! Dat konden hulpmiddelen, goederen, facilitaire zaken zijn en soms was de helikopter een vliegende ambulance voor acht patiënten die ze moest vervoeren. “De mooiste taak die er was – het klinkt misschien vreemd – was het terugbrengen van omgekomen collega’s. Jonge gasten van 21 á 22 jaar. Indrukwekkend hoe dan de kisten met de Nederlandse vlag worden binnengebracht met doedelzakmuziek. Dat raakt je tot in het diepst ven je kern en hoe lawaaiig het soms was: op dat soort momenten was het muisstil …”
De vele trainingen werden een tweede natuur: “Wat moet ik doen als ik crash? We zijn superalert in alles wat we aan het doen zijn en dat moeten we ook zijn.”
Vanaf de eerste minuut lag de aandacht op de softskills: “Wie ben ik? Hoe gedraag ik me? Wat is de sleutel tot succes?”
“Defensie gaat daar heel ver in, maar het maakt ook dat je weet wie je bent.”
Dominique vertelde ook over haar ‘buddy’ die ze tijdens haar opleiding toegewezen kreeg. Ze had daar totaal geen klik mee en besloot na enkele dagen om naar de korpsleiding te gaan en om een andere buddy te vragen. Enigszins ontluisterend kreeg ze als antwoord dat dit niet ging gebeuren. “Thuis heeft jouw buddy ook vrienden …” Tja, ze gaf vanavond eerlijk toe dat zij dat zag op een bepaalde manier. Na drie weken waren zij en haar buddy het beste team ever. “Ik moest het anders zien; ik had een te eenzijdig beeld.”
Mooie verhalen volgden over de vele trainingen. Eén daarvan was dat zij een week lang moest zien te overleven in een tentje met een absoluut minimum aan voedsel. Op vrijdag zou ze worden opgehaald en in de tussentijd sloeg de grote verveling toe. “Verveling is verschrikkelijk! Je zakt helemaal in.” De bewuste vrijdag was ze al vroeg gereed en had ze haar spullen al helemaal ingepakt. Helaas: het duurde en duurde en pas uren later werd zij opgehaald. Zij vloog het kaderlid in de armen met de woorden: “Bedankt dat u mij niet vergeten bent.”
“Motivatie is de grootste inspiratie”
Het meest fenomenale tijdens de opleiding: “Ik bepaal hoe ik denk. Ik bepaal of ik positief ben. Ik bepaal of ik negatief ben.”
“Alles gaat er af. Alle menselijkheid gaat er in oorlogen vanaf.”
“Het is bizar wat oorlog met de mens doet. Het is eveneens bizar hoe snel je aan alles went.”
“Ik ben er voor vrede, veiligheid en vaderland.”
Die voortdurende alertheid ontstond al tijdens de opleiding maar in Afghanistan was dat extreem en noodzakelijk: “Ieder ezeltje, ieder brommertje, ieder die je tegenkwam … Alles kon een bommetje zijn.”
Na elke inzet volgde ook een debriefing. Essentieel vindt zij dat: “Morgen moet beter zijn dan vandaag! Morgen moeten we beter willen zijn zodat er niemand sterft.”
Zeer indrukwekkend en ook zeer aangrijpend was de crash die zij meemaakten. Dat was in Afghanistan op 10 december 2009. Allerlei gedachten raasden door haar hoofd, zoals hoe zet ik de kist veilig op de grond; hoe komen wij hier uit en nog veel meer. Gelukkig was zij in het bezit van een wapen en zij hield zich voor dat ze – wat er ook zou gebeuren – zij de laatste kogel voor zichzelf moest bewaren. “Ik wist hoe zij {de Afghanen} omgaan met gevangenen en vooral met gevangengenomen vrouwen. Schrikbeeld was de immense vernederingen, mogelijke verkrachting door het hele dorp, het dorp door in een kooi die later dan in de fik zou worden gestoken …”
Dank zij haar kennis en kunde; het vertrouwen in haar collega’s; de hulp van de andere helikopter; etc. lukte het haar om de kist veilig op de grond zetten. De film die zij daarvan toonde zorgde voor veel emoties bij het publiek en tegen het einde van die film was een luid applaus te horen. “Wij worden écht heel bijzonder opgeleid.” Mocht je ooit zien en/of horen dat Dominique weer een lezing geeft, dan kan ik je oprecht aanraden om die bij te wonen!
Op de vraag of zij haar kinderen naar defensie zou sturen kwam een heel duidelijk en resoluut antwoord: “Wel als vlieger, niet op de grond.”
De actualiteit van vandaag leert dat zij nog steeds heel waakzaam en alert is: “Je ziet dingen niet neutraal meer. Je bent continu alert van ‘Oe, daar gaat iets gebeuren.”
Kortom: het publiek was zichtbaar en hoorbaar onder de indruk!